بیمه شخص ثالث

پیشرفت صنایع و تغییر در نوع تردد، موجب گسترش استفاده از انواع اتومبیل ها شده است. افزایش تصادفات و حوادث مربوط به خودرو ها پس از جنگ جهانی اول، وم وجود بیمه شخص ثالث و پوشش دهی سوانح را ایجاب کرد. بدین ترتیب صنعت بیمه اتومبیل در سال 1930 میلادی برای اولین بار در بریتانیا و از سال 1347، با افزایش استفاده از خودروها، در ایران اجباری شد.

امروزه رشد و گسترش صنعت بیمه و کاربرد مفید و موثر آن در تمامی ابعاد زندگی موجب ایجاد قوانین به روز و جدیدی برای کنترل و هدایت حوادث جانی و مالی و جبران آنها شده است.

بیمه یک امر بسیار مهم در به حداقل رساندن زیان ها و پشتیبانی از حادثه دیدگان است. با یک بیمه مناسب و با کیفیت می توان پیامدهای مالی و جانی پیش آمده برای اشخاص حقیقی و یا حقوقی دخیل در حادثه را به طرز چشمگیری کاهش داد.

پوشش دهی بیمه خودرو در ایران شامل 3 طرح کلی برای کنترل و کاهش خسارت ها است. این پوشش ها عبارتند از:

بیمه شخص ثالث

بیمه حوادث سرنشین

بیمه بدنه خودرو

هرکدام از این طرح ها بر پایه جبران خسارت های مربوط به افراد زیان دیده هستند. هر فرد صاحب خودرو برای تردد در شهر باید دارای بیمه نامه ای جامع باشد. بی توجهی در خرید بیمه اتومبیل موجب توقیف خودرو و متحمل شدن جریمه های نقدی سنگین توسط مجریان قانون خواهد شد.

در این نوشتار به معرفی پرکاربردترین بیمه خودرو در کشورمان، بیمه شخص ثالث خواهیم پرداخت. بر طبق قانون تمامی اشخاص دارای وسیله نقلیه، مم به خرید بیمه شخص ثالث برای خودرو هستند.

شاید تا به ‌حال برایتان این سوال پیش آمده که بیمه شخص ثالث چه تفاوتی با دیگر رشته های بیمه دارد و چرا این بیمه اجباری است؟

منظور شخص ثالث در این بیمه چه کسی است؟

تعریف بیمه شخص ثالث

بیمه شخص ثالث تنها نوع بیمه اجباری برای وسایل نقلیه در کشور است و بیشترین سهم خدمات شرکت های بیمه ای را تشکیل می دهد. این نوع از بیمه دارای مزایای فراوانی است که در صورت بروز حادثه به کمک فرد خواهد آمد و او را از پیشامدهای ناگوار بعد از هر سانحه نجات خواهد داد.

طبق قوانین مصوب در بیمه مرکزی، کلیه زیان دیدگانی که توسط وسیله نقلیه موتوری زمینی دچار خسارت های جانی و یا مالی شوند، شخص ثالث به شمار می روند. فرد آسیب دیده می تواند یک شرکت حقوقی باشد که در تصادف با راننده مقصر، دچار خسران اموال شده و یا فردی که در سانحه شرکت داشته و آسیب هایی را متحمل گشته است.

بر اساس قانون، این پوشش تمامی افراد و حتی راننده مقصر حادثه را در بر می گیرد. این قانون مهم شامل حقوق انسانی اشخاص است که در صورت بروز حادثه نسبت به جبران زیان های مربوط به آسیب به اموال، نقص عضو، فوت و  از کار افتادگی زیان دیدگان اقدام می کند.

در اصل در این نوع از بیمه نامه 3 شخص وجود دارد :

شخص اول : مالک خودرو که بیمه نامه را خریداری می کند .

شخص ثانی : شرکت بیمه گر که بیمه نامه را می فروشد و در قبال آن متعهد است .

شخص ثالث : فردی که از جانب خودرو چه از لحاظ جانی و یا مالی آسیب می بیند.

پوشش های بیمه شخص ثالث

بیمه شخص ثالث بر خلاف تصور عموم نوعی از بیمه مسئولیت به شمار می رود. این بیمه خسارت های مالی و جانی افراد را تحت پوشش قرار می دهند.

   خسارت مالی

سقف پوشش خسارات مالی بیمه شخص ثالث خودرو از 7.700.000 تومان تا 30 میلیون تومان است.

لازم به ذکر است که بیمه شخص ثالث خودرو، خسارات مالی راننده را شامل نمی شود. جهت بهره مندی از پوشش مالی راننده باید از بیمه بدنه استفاده نمود.

   خسارت جانی

سقف پوشش خسارات جانی تا 308 میلیون تومان (دیه کامل در ماه های حرام) است.

سقف پوشش خسارات جانی راننده خودرو مقصر نیز تا سقف 231 میلیون تومان ارائه می شود

دیه در بیمه شخص ثالث

در بیمه نامه و در بخشی از تعهدات پوشش مالی، پرداخت دیه نیز وجود دارد. شرکت بیمه گر می بایست این گزینه را حتما در بیمه نامه خود لحاظ کند. به این معنی که در صورت فوت راننده و یا سرنشینان وسیله نقلیه، شرکت بیمه دیه مورد نظر و تصویب شده در آن سال را با تایید کارشناسان خود به صورت کامل پرداخت خواهد کرد.

بیمه شخص ثالث مشمول افزایش دیه در ماه های حرام نیز هست. در ماه های حرام سال (ذی حجه، ذی قعده، رجب و محرم) مبلغ یک سوم دیگر از دیه به یک دیه کامل، اضافه می شود.

بیمه شخص ثالث تمام هزینه های راننده و سرنشینان خودرو صدمه دیده، عابران پیاده و همچنین هزینه های راننده و سرنشینان خودرو مقصر را در بر می گیرد.

باید ها و نباید های بیمه شخص ثالث

بیمه اجباری شخص ثالث با هدف کاهش و جبران خسارات، از رانندگان مالک خودرو پشتیبانی می کند. عدم توجه به این بیمه مهم می تواند موجب به وجود آمدن خسارت های جبران ناپذیر و نگران کننده برای راننده مقصر شود.

برخی از پیامدهای نداشتن بیمه شخص ثالث به شرح زیر هستند:

1-    تردد خودرو بدون بیمه شخص ثالث ممنوع است و در صورت مشاهده، خودرو توقیف و فرد جریمه می شود.

2-    خودرویی که دارای بیمه شخص ثالث نباشد خرید و فروش (عدم تعویض پلاک توسط مراجع ذی ربط) نمی شود.

3-    در صورت بروز تصادف، راننده مقصر هیچ گونه پوششی دریافت نخواهد کرد.

قوانین اصلاح شده و مصوب در بیمه شخص ثالث، امکان برقراری این بیمه از یک سال به دوره های 3 ماهه، 6 ماهه و 9 ماهه را افزایش داده و افراد می توانند با توجه به نیاز خود نسبت به خرید این بیمه کار آمد اقدام نمایند.

قیمت بیمه شخص ثالث

قیمت بیمه نامه شخص ثالث خودرو به عوامل بسیاری بستگی دارد.

هر ساله بیمه مرکزی حق بیمه پایه بیمه شخص ثالث را برای گروه های مختلف وسائل نقلیه طی جدولی اعلام می کند. عوامل مختلف و شرایط خودرو این نرخ را افزایش و یا کاهش می دهند .

نرخ پایه بر اساس ارزش ریالی خودرو تعیین می شود که این ارزش برحسب تعداد سیلندر در خودرو محاسبه می شود.

خودرو هایی که کمتر از 4 سیلندر دارند .

خودرو هایی که 4 سیلندر دارند .

خودرو هایی که بیشتر از 4 سیلندر دارند .

به ترتیب هر چه میزان سیلندر کمتر باشد، نرخ حق بیمه شخص ثالث کمتر است.

نرخ پایه بیمه شخص ثالث در سال 1397 نسبت به سال قبل %10 افزایش داشته است. این نرخ طبق جدول منتشر شده از جانب بیمه مرکزی محاسبه می شود :

عوامل موثر بر قیمت بیمه شخص ثالث

1-    تخفیف عدم خسارت

به نسبت هر چند سالی که از خسارت بیمه نامه استفاده نشده باشد، طبق جدول زیر به بیمه نامه جدید تخفیف تعلق می گیرد:

تا سال 1396 اگر از خسارت بیمه نامه استفاده یا به عبارت عامیانه کوپن از بیمه نامه کنده می شد، تمامی تخفیف های سال های قبل از بین می رفت . اما بر اساس قانون جدید بیمه شخص ثالث، تخفیفات به صورت پله ای کاهش می یابد.

-    سال تولید خودرو

باید پذیرفت که هر چه از عمر خودرو می گذرد، ریسک احتمال سانحه در آن بالا می رود .این اصل در محاسبه نرخ بیمه شخص ثالث خودرو نیز پذیرفته شده است. به این صورت که اگر سال تولید خودرو از 15 سال گذشته باشد، بابت هر سال 2% به نرخ بیمه نامه اضافه می شود. البته باید توجه داشت این افزایش حداکثر 10% است .

3-    کاربری خودرو

نرخ بیمه در خودرو های غیر شخصی نظیر تاکسی متفاوت هستند. این تفاوت ها به شرح زیر است :

·        خودروهای حمل و نقل عمومی داخل شهری، 20% افزایش دارند .

·        خودرو های حمل و نقل عمومی بین شهری، 35% افزایش دارند .

·        خودروهای مورد استفاده حمل بار، بسته به ظرفیت حمل بار افزایش نرخ دارند.

·        خودروهای امدادی و حامل مواد خاص نیز از قوانین خود پیروی می کنند.

4-    تخفیف ارائه شده توسط شرکت بیمه

شرکت های بیمه می توانند طبق اختیارات خود و قوانین بیمه مرکزی، تخفیف هایی تا سقف %2.5 بر روی بیمه نامه شخص ثالث اعمال کنند .